5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 16/06/2006 tarih ve 26200 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak 01/10/2008 tarihinde tüm hükümleri ile yürürlüğe girmiştir. Kanunun yürürlüğe girmesi ile Sosyal Sigortalar Kurumu, Emekli Sandığı Kurumu ve Bağımsız Çalışanlar Kurumu Sosyal Güvenlik Kurumu adı altında tek çatı da toplanmıştır.
Bugün BAĞ-KUR’dan hizmet alan yaklaşık 15 milyon kişi bulunmaktadır. 2016 Ocak itibariyle 2.114.049 esnaf ve 793.118 tarım olmak üzere 2.907.167- kişi aktif BAĞ-KUR sigortalısı bulunmaktadır. Geçen yıllar içerisinde önceden yalnızca 4/a sigortalılarına tanınan sürekli iş göremezlik geliri uygulamasının, doğum borçlanması uygulamasının, emzirme ödeneği uygulamasının 4/b’li sigortalılara da sağlanması, sosyal güvenlik destek priminin kaldırılması, sigorta prim borçlarının yapılandırılması, bağ-kurlulara seyyanen yapılan zamlar ciddi ve olumlu gelişmelerdir.
Olumlu gelişmelerin yanında esnaf ve sanatkarların acil çözüme kavuşturulması gereken sorunları da mevcuttur. Ocak 2016’da asgari ücretin 1.300,00-T’ye yükselmesi neticesinde en düşük bağ-kur sigorta primi 568,22-TL’ye yükselmiştir. 27/01/2016 tarihli ve 29606 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6661 sayılı Askerlik Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile brüt ücreti 2.550,00-TL’nin altında ücretle işçi çalıştıran işverenlere işçi başına aylık 99,90-TL devlet desteği verilmiştir. Benzer bir desteğin asgari ücretin artışından ciddi şekilde etkilenen ve bağ-kur sigorta primlerini ödemekte güçlük çeken esnaf ve sanatkarlara verilmesi için Başbakanlık, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu nezdinde çalışmalara başlanılmış, süreçte sona yaklaşılmıştır.
Öte yandan, kurumlar tek çatı altında toplanmış olmasına rağmen esnaf ve sanatkarların diğer sigortalılar ile aynı şartlarda olmadığı açıktır. Bugün, bir esnafın emekli olabilmesi için ticari faaliyetine 25 yıl kesintisiz devam etmesi, 9000 prim gününe sahip olması ve yaş şartını tamamlamış olması gerekmektedir. Günümüz ekonomisinde bir ticari işletmenin 25 yıl kesintisiz olarak ticari faaliyetine devam etmesini beklemek hayatın olağan akışına aykırıdır. Esnaf ve sanatkarların, emekli olabilmesi için aranan prim gün sayısının düşürülmesi öncelikli taleplerimiz arasında yer almaktadır.
1985-2000 yılları arasında yürürlükte bulunan kanun ile, vergi kaydı olan ancak Bağ-Kur’a 3 ay içerisinde kayıt yaptırmamış olanların Kuruma resen kayıt edilmesi düzenlenmiş, ancak ne yazık ki bu yükümlülük Kurum tarafından belli noktalarda yerine getirilememiştir. Daha sonra 2000 ve 2008 yıllarında yapılan değişiklikler ile bu hak sigortalıların ellerinden geriye dönük olarak alınmıştır. Sosyal güvenlik anayasa ile korunan, vazgeçilemez ve kaçınılamaz bir haktır. Esnaf ve sanatkarlarımız açısından ciddi mağduriyete neden olan bu konu ile ilgili acil bir yasal düzenleme ihtiyacı bulunmaktadır. 22/03/1985- 04/10/2000 yılları arasında vergi kaydı olduğu halde Kurum tarafından resen sigortalı olarak kayıt edilmemiş olan, ancak sigortalılık niteliği taşıyan esnaf ve sanatkarların geriye dönük borçlanmasına imkan sağlanmalıdır.
Yine, esnaf ve sanatkarlarımız için ödeyecekleri belirli bir prim ve o prime eklenecek devlet katkısı ile İşsizlik Fonu benzeri bir fon kurulması, dükkanı kapanan esnaf ve sanatkarlarımıza işini yeniden düzene koyana kadar temel ihtiyaçlarını karşılayabilmesi için kurulan fondan ödeme yapılması taleplerimiz arasındadır.
Bugün BAĞ-KUR’dan hizmet alan yaklaşık 15 milyon kişi bulunmaktadır. 2016 Ocak itibariyle 2.114.049 esnaf ve 793.118 tarım olmak üzere 2.907.167- kişi aktif BAĞ-KUR sigortalısı bulunmaktadır. Geçen yıllar içerisinde önceden yalnızca 4/a sigortalılarına tanınan sürekli iş göremezlik geliri uygulamasının, doğum borçlanması uygulamasının, emzirme ödeneği uygulamasının 4/b’li sigortalılara da sağlanması, sosyal güvenlik destek priminin kaldırılması, sigorta prim borçlarının yapılandırılması, bağ-kurlulara seyyanen yapılan zamlar ciddi ve olumlu gelişmelerdir.
Olumlu gelişmelerin yanında esnaf ve sanatkarların acil çözüme kavuşturulması gereken sorunları da mevcuttur. Ocak 2016’da asgari ücretin 1.300,00-T’ye yükselmesi neticesinde en düşük bağ-kur sigorta primi 568,22-TL’ye yükselmiştir. 27/01/2016 tarihli ve 29606 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6661 sayılı Askerlik Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile brüt ücreti 2.550,00-TL’nin altında ücretle işçi çalıştıran işverenlere işçi başına aylık 99,90-TL devlet desteği verilmiştir. Benzer bir desteğin asgari ücretin artışından ciddi şekilde etkilenen ve bağ-kur sigorta primlerini ödemekte güçlük çeken esnaf ve sanatkarlara verilmesi için Başbakanlık, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu nezdinde çalışmalara başlanılmış, süreçte sona yaklaşılmıştır.
Öte yandan, kurumlar tek çatı altında toplanmış olmasına rağmen esnaf ve sanatkarların diğer sigortalılar ile aynı şartlarda olmadığı açıktır. Bugün, bir esnafın emekli olabilmesi için ticari faaliyetine 25 yıl kesintisiz devam etmesi, 9000 prim gününe sahip olması ve yaş şartını tamamlamış olması gerekmektedir. Günümüz ekonomisinde bir ticari işletmenin 25 yıl kesintisiz olarak ticari faaliyetine devam etmesini beklemek hayatın olağan akışına aykırıdır. Esnaf ve sanatkarların, emekli olabilmesi için aranan prim gün sayısının düşürülmesi öncelikli taleplerimiz arasında yer almaktadır.
1985-2000 yılları arasında yürürlükte bulunan kanun ile, vergi kaydı olan ancak Bağ-Kur’a 3 ay içerisinde kayıt yaptırmamış olanların Kuruma resen kayıt edilmesi düzenlenmiş, ancak ne yazık ki bu yükümlülük Kurum tarafından belli noktalarda yerine getirilememiştir. Daha sonra 2000 ve 2008 yıllarında yapılan değişiklikler ile bu hak sigortalıların ellerinden geriye dönük olarak alınmıştır. Sosyal güvenlik anayasa ile korunan, vazgeçilemez ve kaçınılamaz bir haktır. Esnaf ve sanatkarlarımız açısından ciddi mağduriyete neden olan bu konu ile ilgili acil bir yasal düzenleme ihtiyacı bulunmaktadır. 22/03/1985- 04/10/2000 yılları arasında vergi kaydı olduğu halde Kurum tarafından resen sigortalı olarak kayıt edilmemiş olan, ancak sigortalılık niteliği taşıyan esnaf ve sanatkarların geriye dönük borçlanmasına imkan sağlanmalıdır.
Yine, esnaf ve sanatkarlarımız için ödeyecekleri belirli bir prim ve o prime eklenecek devlet katkısı ile İşsizlik Fonu benzeri bir fon kurulması, dükkanı kapanan esnaf ve sanatkarlarımıza işini yeniden düzene koyana kadar temel ihtiyaçlarını karşılayabilmesi için kurulan fondan ödeme yapılması taleplerimiz arasındadır.
4/a’lı sigortalılara çalışamadıkları günler için geçici iş göremezlik ödemesi yapılmaktadır. Aynı ödeme, esnaf ve sanatkarlarımıza ancak sigorta prim borcu bulunmaması şartıyla yapılmakta, ayakta yapılan tedaviler için ödenen geçici iş göremezlik ödemesinden ise esnaf ve sanatkarlarımız hiçbir şekilde yararlanamamaktadır. Oysa, esnaf ve sanatkarlarımız, toplumda rapor parası diye bilinen bu ödemeden faydalanamadıkları gibi, istirahatli oldukları bu sürede dükkanlarını açamadıklarından ayrıca zarara uğramaktadırlar. Yapılacak kanun değişikliği ile de bu sorunun çözüme kavuşturulması gerekmektedir.